Bài viết từ quan điểm và trải nghiệm cá nhân của một bác sĩ
1. Cơn đau – những tảng đá chắn đường
Con đường y khoa chưa bao giờ bằng phẳng. Ngay từ lúc bạn bước vào, những tảng đá khổng lồ đã hiện diện sẵn trên lối đi—đó là nỗi đau. Nỗi đau của bệnh nhân, của gia đình họ, và đôi khi, của chính bạn.
Bệnh nhân tìm đến bạn với sự đau đớn, không chỉ về thể xác mà cả tinh thần. Họ đặt hy vọng vào bạn, tin rằng bạn có thể giúp họ vượt qua. Nhưng có những lúc, dù bạn cố gắng thế nào, bạn vẫn không thể xóa bỏ hoàn toàn nỗi đau ấy.
Bác sĩ cũng mang trong mình những vết thương. Mỗi ca bệnh không thể cứu, mỗi ánh mắt thất vọng, mỗi lần lật qua hồ sơ bệnh án mà chưa tìm được giải pháp—tất cả đều là những tảng đá đè nặng. Bạn không thể làm chúng biến mất, nhưng bạn có thể học cách bước qua.
Và nếu những gánh nặng này có lúc khiến bạn kiệt sức, hãy nhớ rằng bạn không đơn độc. Những người đồng nghiệp bên cạnh bạn cũng đang đối diện với thử thách tương tự. Hãy dựa vào nhau, cùng tìm cách tiến lên, thay vì để những chướng ngại này giữ chân bạn lại.
Bệnh nhân chịu đựng nỗi đau nhưng họ vẫn tin tưởng bạn. Họ không chỉ mong đợi một phương pháp điều trị mà còn cần sự thấu hiểu, một sự đồng hành. Cơn đau không chỉ là một triệu chứng để chữa lành, mà còn là điều cần được sẻ chia.
Bác sĩ cũng có những tổn thương khó gọi tên. Mỗi lần thất bại, mỗi lần chứng kiến một bệnh nhân ra đi, đều để lại một dấu ấn không thể xóa mờ. Nhưng điều đó không có nghĩa là bạn gục ngã. Bạn phải tiến về phía trước, biến mỗi trải nghiệm thành bài học thay vì để chúng trở thành gánh nặng.
Và nếu một ngày nào đó, nỗi đau của nghề này khiến bạn muốn dừng lại, hãy nhớ rằng bạn không một mình. Những người đồng hành cùng bạn—những bác sĩ, những y tá—đều hiểu rõ những gì bạn đang trải qua. Hãy tìm đến họ, học hỏi từ họ, và cùng nhau bước tiếp. Vì vai trò của một người thầy thuốc không chỉ là xoa dịu nỗi đau, mà còn giúp bệnh nhân, và cả chính mình, học cách đối diện với nó.
2. Sự mơ hồ – ngã ba không biển báo
Không có bác sĩ nào bước vào ngành y với tất cả câu trả lời sẵn có. Mỗi ngày, bạn sẽ đối diện với những tình huống không có hướng dẫn rõ ràng. Có những ca bệnh không đi theo bất kỳ giáo trình nào, có những quyết định phải đưa ra khi thông tin còn quá ít ỏi. Đó là thực tế của y học – nơi sự mơ hồ không phải là một điều bất thường, mà là bản chất của nghề này.
Bệnh nhân mong đợi sự chắc chắn từ bạn. Họ muốn biết chính xác chuyện gì đang xảy ra, điều gì sẽ đến tiếp theo. Nhưng sự thật là ngay cả y học hiện đại cũng có giới hạn. Điều bạn có thể làm không phải là xua tan hoàn toàn sự mơ hồ, mà là giúp bệnh nhân đối diện với nó một cách thực tế nhất.
Bác sĩ không đơn độc trong sự mơ hồ này. Hội chẩn, thảo luận, lắng nghe kinh nghiệm từ đồng nghiệp là cách để thu hẹp khoảng trống của sự bất định. Một quyết định không phải lúc nào cũng có ngay câu trả lời đúng, nhưng bạn có thể làm cho nó trở nên đúng hơn bằng cách không ngừng học hỏi và kết nối với những người cùng chí hướng.
Và quan trọng nhất, bạn cần chấp nhận sự mơ hồ như một phần của công việc. Nếu bạn cứ chờ đợi sự chắc chắn tuyệt đối trước khi hành động, bạn sẽ mãi mãi đứng yên. Hãy cứ bước đi, ngay cả khi con đường phía trước chưa rõ ràng.. Mọi quyết định đều dựa trên dữ liệu, nhưng dữ liệu luôn có giới hạn. Bạn có thể làm đúng mọi bước, nhưng kết quả không phải lúc nào cũng theo ý muốn. Đó là thực tế của ngành này: mỗi bệnh nhân là một bài toán khác nhau, và không có công thức chung cho tất cả. Ngay cả những chuyên gia giỏi nhất cũng phải ra quyết định trong điều kiện thiếu thông tin đầy đủ. Điều quan trọng không phải là xóa bỏ sự mơ hồ, mà là học cách hành động trong sự mơ hồ. Nếu bạn chờ đợi sự chắc chắn trước khi đưa ra quyết định, bạn sẽ mãi giậm chân tại chỗ. Trong y học, sự trì hoãn đôi khi còn nguy hiểm hơn cả sai lầm.
3. Niềm tin – sợi dây vô hình giữ vững ngành y
Bạn có nhận ra không? Mọi thứ trong y học đều xoay quanh niềm tin. Không thể cầm nắm hay đo lường như thuốc men hay thiết bị y tế, nhưng nó là nền tảng vận hành cả hệ thống. Một sợi dây vô hình kết nối bệnh nhân, bác sĩ và đồng nghiệp lại với nhau.
Bệnh nhân không hiểu hết về bệnh lý, nhưng họ tin bạn. Họ giao phó sức khỏe, thậm chí cả tính mạng, vào tay bạn mà không hề biết bạn đang nghĩ gì hay đưa ra quyết định như thế nào. Họ không chỉ tin vào chuyên môn của bạn, mà còn tin vào sự tận tâm, trách nhiệm và đạo đức của bạn. Đôi khi, chính sự tin tưởng ấy có thể còn mạnh mẽ hơn cả những phác đồ điều trị.
Nhưng bác sĩ không thể làm việc một mình. Trong phòng mổ, trong những ca cấp cứu, trong những quyết định khó khăn nhất – bạn đặt niềm tin vào đồng nghiệp. Tin rằng họ sẽ làm tròn nhiệm vụ, hỗ trợ bạn khi cần, và cùng hướng đến mục tiêu chung: cứu sống bệnh nhân. Y học không phải là một cuộc đua cá nhân, mà là một hành trình tập thể. Niềm tin giữa các bác sĩ giúp cả hệ thống vận hành trơn tru, giúp mỗi người có thể dựa vào nhau để làm tốt hơn công việc của mình.
Và điều quan trọng nhất: bạn phải tin vào chính mình. Một ca bệnh thất bại có thể làm bạn hoài nghi năng lực của bản thân. Một quyết định sai lầm có thể khiến bạn tự vấn về con đường mình đã chọn. Nhưng niềm tin không có nghĩa là kiêu ngạo hay chủ quan. Nó là sự thấu hiểu rằng y học có giới hạn, nhưng nỗ lực của bạn vẫn có giá trị. Nếu bạn đánh mất niềm tin vào chính mình, bạn sẽ mất đi sức mạnh để tiếp tục.
Những lúc bạn cảm thấy lung lay nhất, hãy nhớ đến lý do bạn đã chọn con đường này. Niềm tin vào bệnh nhân, vào đồng nghiệp, vào giá trị công việc bạn làm – chính điều đó sẽ giữ bạn lại và giúp bạn bước tiếp.
4. Tiếp tục bước đi – dừng lại là biến mất
Không ai giỏi ngay từ đầu. Không ai bước vào ngành y với tất cả kiến thức và kỹ năng hoàn hảo. Nhưng điều phân biệt một bác sĩ giỏi với một người mãi giậm chân tại chỗ là khả năng tiếp tục bước đi.
Bệnh nhân trông cậy vào bạn, nhưng họ không mong đợi bạn là một người hoàn hảo. Họ cần một bác sĩ có trách nhiệm, có tinh thần cầu tiến, sẵn sàng cập nhật kiến thức và học hỏi để điều trị tốt hơn. Điều duy nhất họ không mong muốn là một bác sĩ dừng lại, không còn cố gắng.
Bác sĩ không thể phát triển nếu không có sự học hỏi lẫn nhau. Ngành y thay đổi từng ngày, và chỉ những người không ngừng trau dồi mới có thể theo kịp. Đôi khi, học hỏi không chỉ đến từ sách vở, mà còn từ những sai lầm, những ca bệnh khó, những người đồng nghiệp đi trước. Hãy luôn tiến lên, vì chính bạn và vì những người bạn đang điều trị.
Và nếu một ngày nào đó bạn cảm thấy muốn bỏ cuộc, hãy nhớ rằng bạn không cần phải chạy. Chỉ cần tiếp tục bước, dù chậm đến đâu. Vì ngay cả một bước nhỏ cũng có thể đưa bạn ra khỏi bóng tối.. Kiến thức mới, kỹ thuật mới, thách thức mới – mọi thứ đều liên tục thay đổi. Một bác sĩ giỏi không phải là người biết tất cả, mà là người không ngừng học hỏi. Nhưng điều này không chỉ áp dụng cho chuyên môn, mà còn cho tâm lý của chính bạn. Có những ngày bạn sẽ cảm thấy kiệt sức, sẽ muốn dừng lại. Nhưng hãy nhớ: không ai mong đợi bạn chạy liên tục, nhưng nếu bạn dừng hẳn, bạn sẽ bị bỏ lại phía sau. Hãy cứ bước, dù chậm. Vì ngay cả một bước nhỏ cũng là tiến bộ.
Kết
Ngành y không dành cho những ai tìm kiếm sự chắc chắn tuyệt đối hay muốn tránh né nỗi đau. Nó dành cho những người có đủ can đảm để đối diện với thực tế khắc nghiệt, chấp nhận sự mơ hồ, giữ vững niềm tin và tiếp tục bước đi. Điều này không chỉ giúp bạn trở thành một bác sĩ tốt hơn, mà còn giúp bạn sống tốt hơn.
